سختی آب چیست ؟
به نظر شما منظور از سختی آب ( water hardness ) چیست ؟ سختی به مقدار مواد معدنی در آب گویند . کلسیم و منیزیم شایع ترین مواد معدنی هستند که به سختی آب کمک می کنند . آب سخت باعث کاهش در عملکرد دیگ های بخار و سایر تجهیزات صنعتی می شود و اثر بخشی صابون و مواد شوینده را کاهش می دهد.
مواد معدنی به کاتیون های چند قطبی مانند کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز و روی گویند. غلظت کلسیم و منیزیم در آب های طبیعی به طور کلی بسیار بیشتر از هر کاتیون چند قطبی است. بنابراین سختی آب به طور کلی با غلطت کلسیم و منیزیم در آب محاسبه می شود.
سختی به وسیله ی سیستم های تصفیه آب از طریق تبادل یون یا تبخیر حذف می شود. روش درمان آب سخت بسته به مقدار نسبی کربنات در مقایسه با سختی بی کربنات متفاوت است.راه حل های بسیاری برای آزمایش آب سخت وجود دارد از جمله :
کیت های تست آب سخت | نوار تست آب سخت |
تجزیه کننده آب سخت | الکترود انتخاب یونی |
پیشنهاد : برای کسب اطلاعات بیشتر یا خرید مواد شیمیایی شارلو می توانید با کارشناسان مجموعه مرک ایران تماس بگیرید.
انواع سختی آب
یکی از مهم ترین نکاتی که لازم است درباره سختی آب مد نظر قرار گیرد، تفاوت زیاد در نوع مواد معدنی و نمک های حل شده در آب ها می باشد. در نتیجه می توان در حالت کلی سه نوع سختی آب را معرفی نمود که تفاوت های زیادی با هم دارند. این دسته بندی شامل موارد زیر می باشد:
1.سختی موقت (سختی کربناتی) : سختی موقت یا temporary hardner به نوعی از سختی آب گفته میشود که مقدار بی کربنات کلسیم و منیزیم و آهن در آن بیش از حد مجاز است. در حقیقت کربنات کلسیم و منیزیم در ابتدا به صورت بی کربنات کلسیم و منیزیم بوده اند که با حرارت دادن به کربنات کلسیم و منیزیم تبدیل شده اند.
پس برای از بین بردن این سختی، آب را می جوشانند تا به صورت کربنات رسوب کند. به این علت به آن سختی موقت می گویند. علاوه براین، می توان ph آب را کاهش داد تا اثر این نمک های کربناتی حذف گردد.
2. سختی دائم (سختی بی کربناتی) : سختی دائم (Noncarbonate Hardner) از وجود بیش از حد نمک سولفات، نیترات و کلرید کلسیم، منیزیم و آهن و غیره بوجود می آید. در واقع تنها نمک های کربنات این یون ها با جوشاندن ته نشین می شوند .
دیگر نمک های این یون ها مانند نمک های بنیان سولفات، کلرید یا نیترات با جوشاندن از محلول خارج نمی شوند. این نوع سختی آب را به این خاطر دائم می گویند که، افزایش دمای آب و جوشاندن آن منجر به ته نشین شدن نمک های غیرکربناتی نخواهد شد و حذف آنها نیاز به تجهیزات متعدد دارد.
3. سختی کل : به مجموع سختی موقت و دائم اصطلاحا سختی کل آب گفته میشود و مقدار کربنات کلسیم آن بیش از یک میلی والان خواهد بود. لازم به ذکر است که اگر میزان قلیایی بودن کل آب بیشتر از سختی کل باشد، می توان نتیجه گرفت که سختی آب کربناتی است.
بیشتر بخوانید : برای آشنایی با مواد شیمیایی سی دی اچ هند می توانید به بخش محصولات در این سایت مراجعه کنید.
واحد سختی آب چیست ؟
همانطور که گفته شد سختی آب با مقدار کلسیم و منیزیم موجود در آن تعیین می شود. اگر آب در آلمان حاوی ده میلی گرم CaO در یک لیتر باشد، سختی آب آن 1 است. در انگلستان اگر آبی ده میلی گرم کربنات کلسیم و یا همسنگ آن کربنات منیزیم در ۰.۷ لیتر داشته باشد یک درجه سختی دارد.
سختی آب علاوه بر اینکه در آب صنعتی بسیار مهم است، از نظر بهداشت عمومی نیز حائز اهمیت است. کلسیم که یکی از عوامل سختی آب است در رشد استخوان ها و حفظ تعادل بدن نقش دارد، اما سولفات کلسیم نیز به دلیل هضم نامناسب باعث ناراحتی گوارشی می شود.
گاهی برای حفظ سلامت مصرف کنندگان توصیه می شود به آب آشامیدنی آهک اضافه کنید. برخی از دانشمندان معتقدند بهتر است کلسیم و منیزیم بدن را از طریق غذا تامین کنیم و حتی تا حد امکان از نوشیدن آب سخت دوری کنیم.
مطالعه بیشتر : برای مطالعه بیشتر و آشنایی با ظروف آزمایشگاهی می توانید از مقاله ی درج شده در وب سایت مرک ایران کمک بگیرید.
سختی آب (کربنات کلسیم mg/lit) نوع آب
55 – 5 سبک | 100 – 56 سختی کم | 200 – 101متوسط | 500 – 201 خیلی سخت |
روش اندازه گیری سختی آب
سختی معمولا توسط تیتراسیون (عیارگیری) با محلول EDTA اندازه گیری می شود. تیتراسیون یعنی اضافه کردن مقادیر کمی از یک محلول به یک نمونه آب سخت تا زمانی که نمونه رنگ را تغییر دهد. می توان به روش تیتراسیون نمونه ای را برای سختی کامل با استفاده از کیت آزمایش آب یا بورت (buret) اندازه گیری کرد.
همچنین می توان با تنظیم ph و استفاده از شاخص های مختلف، سختی کلسیم را به طور جداگانه از سختی منیزیم اندازه گیری کرد.کیت آزمایش آب برای نمونه های آب طبیعی مناسب است به خصوص زمانی که آهن و منگنز وجود داشته باشد یا وقتی که خاصیت قلیایی بالا باشد.
بیشتر بخوانید : برای مشاهده تاریخچه مواد شیمیایی مرک آلمان ( MERCK ) و آشنایی بیشتر با این برند کلیک کنید.
دیدگاهی موجود نیست